Άσχετοι πωλητές βιβλίων

Δεν είναι ότι ο Έλληνας δεν διαβάζει, γιατί πιστεύω πως απλά, οι καλοί και ευαίσθητοι χαρακτήρες και στα δύο φύλα, απλά δεν φτάνει έως εκείνους, η περίληψη από το 1% (θα πω εγώ), των ποιοτικών, λογοτεχνημάτων που στοιβάζονται, μόνο, στα βιβλιοπωλεία.
Το ξέρω πως η Κρατική τηλεόραση αδιαφορεί πλήρως, για την λογοτεχνία και την ποίηση. Ίσως, για να βρει το αληθινό της δίκιο η τέχνη της γραφής –κι όχι ως ψεύτικες εξαγγελίες για λογοτεχνικό επίδομα- θα έπρεπε λοιπόν να αποταθώ στο υπουργείο πολιτισμού, προτείνοντας ένα μέρος που πληρώνουμε στην ΕΡΤ, να διατίθεται ως εξής: να στέλνονται κάθε μήνα, στα σπίτια, ένα τεύχος με τις περιλήψεις των νέων βιβλίων. Πιθανόν με τις δύο πρώτες σελίδες, του βιβλίου. Εγώ τουλάχιστον διαβάζω λίγο από την αρχή, και μόνο αν με τραβήξει η τέχνη του λόγου, η ικανότητα στην περιγραφή, εικόνων και καταστάσεων, τότε μόνο το αγοράζω. Δεν ξέρω, μια ιδέα δίνω, αφού όσοι κόπτονται για τον Πολιτισμό της Ελλάδας, το μυαλό τους σταματά μόνο, στη διαφήμιση, ώστε να τραβήξουμε τουρισμό. (Μήπως όλη η χώρα γίνει Μάλια).
Εδώ αδιαφορούν για τους άστεγους, αφού ως γνωστό το Κράτος, δεν λειτουργεί μετά το μεσημέρι.
Στο θέμα μας: ζούμε στον καιρό της γρήγορης σε ταχύτητα, πρόσβαση, στο ίντερνετ, όπου αντί για τα ενοχλητικά e-mail, με το αμφιβόλου ποιότητας, περιεχόμενο, θα ήταν δυνατόν να δημιουργηθεί ένας κυβερνοχώρος, εμπιστοσύνης, όπου από κει, θα μας στέλνουν με e-mail, σε όλους εμάς, που πραγματικά αγαπάμε το βιβλίο, μια ιδέα από παλαιότερα, και νεότερα, συγγραφικά και ποιητικά, κείμενα, που μπορείς να αγοράσεις. Μέσω καταχώρησης σε λίστες, τι προτιμάται να διαβάζεται και από ποιους, η ενημέρωση θα είναι άμεση, κι όχι να τα χάνουμε, με όλο αυτό τον όγκο, στα βιβλιοπωλεία, θεωρώντας πράγματι, πως αδικούμε, τίτλους που δεν γνωρίζουμε πως υπάρχουν. Επειδή επίσης, δεν είναι σωστό, να αραχνιάζουν αξιόλογα κείμενα. Ή να τα πετάνε οι βιβλιο-πωλητές, για να κάνουν χώρο για νέες, ως συνήθως, εμπορικές σαβούρες (δεν ξέρω, έτσι γίνεται; έχετε δει, εσείς, όγκους βιβλίων, στα σκουπίδια;).
Άκρως επιθυμητό είναι να προσλαμβάνονται στα βιβλιοπωλεία, άτομα που ξέρουν κάτι παραπάνω για το χώρο, ώστε να βοηθάνε τον πελάτη, στην επιλογή του. Ο εργαζόμενος-πελάτης, δεν έχει χρόνο. Έχει ανάγκη από ξεκούραση. Αν δεν γίνεται να στέλνονται σε σεμινάρια ενημέρωσης, οι βιβλιοπωλητές, τουλάχιστον ας πηγαίνουν οι υποψήφιοι αγοραστές βιβλίων. Τα σεμινάρια για παλαιότερους και νεότερους, τίτλους, μπορούν να τα οργανώσουν, είτε τα πολιτιστικά κέντρα, μια ομάδα ιδιοκτητών, βιβλιοπωλείων, ή ο κάθε εκδοτικός οίκος, από μόνος του. Έτσι, ας πούμε, στα σεμινάρια, να μπορούμε, όσοι αγοράζουμε βιβλία, να μαθαίνουμε μερικά έξτρα πράγματα για τον/την, συγγραφέα. Ιδιαίτερα αν έχει γράψει ένα σεβαστό αριθμό, βιβλίων.
Βέβαια, δεν μπορείς να προτείνεις κάτι τέτοιο, στους κουφούς του χώρου, στους λεγόμενους μπακάληδες –όσοι έχετε διαβάσει προηγούμενα άρθρα μου, ξέρετε τι εννοώ. Οι οποίοι βλέπουν το βιβλίο, πιθανόν ακόμα και ως κουτί απορρυπαντικού. Μοιάζει λίγο, έ; ……
Εμένα με κουράζει να στρέφω το κεφάλι να διαβάζω τους κάθετους τίτλους, των βιβλίων, στα ράφια. Μήπως θα έπρεπε να σκεφτείτε κάτι άλλο; Πλάγια ράφια, ας πούμε. Υπό γωνία. Σα πάζλ. Να τραβά το ενδιαφέρον.
Τι πουλάει, δεν χρειάζεται να το αναλύσω.
Οι ανθρώπινες ιστορίες, ποτέ δεν εκτιμήθηκαν στην Ελλάδα. Ευτυχώς στο RIK SAT, μπορείς να βρεις πολλές και αξιόλογες παραγωγές-μεταφορές από βιβλία.
Εδώ ο πόνος, ενώ στην Κοινωνία είναι είδος που ανθεί, στα βιβλία δεν προτιμάται. Αυτό που λένε: δεν είναι δυνατόν να ψυχοπλακωθώ, τώρα. Λες και εκείνες οι ιστορίες γράφτηκαν στον πλανήτη του πόνου.
Έχω δει σε τελευταίες σελίδες, από βιβλία, τυπωμένα εξώφυλλα, άλλων τίτλων. Αλλά τι να το κάνω, αν ακόμη και μια περίληψη, εμένα π.χ. δεν μου λέει κάτι;
Παρόλο που η ιδέα να στέλνονται φάκελοι με διαφημιστικά χαρτιά, με περισσότερες πληροφορίες, για το τι νέο διατίθενται στην αγορά του βιβλίου, πάει κόντρα στο πνεύμα της προστασίας της παρουσίας των δασών, ή στο να ξεκουνηθούμε, ώστε να ανακυκλώνουμε, οι φωστήρες του χώρου, θα έπρεπε να σκεφτούν σοβαρά, πως θα πουληθεί το προϊόν τους. Αν, ας πούμε, ο θεσμός της περίφημης έκθεσης, του βιβλίου, που συμβαίνει μια φορά το χρόνο, διεύρυνε τον χαρακτήρα της: να φέρει κοντά στο βιβλίο, το κοινό. Ας έδινε –αφιλοκερδώς- άδεια, ο εκάστοτε δήμος, να στήνονται κάθε κυριακή, σε πλατείες και πεζόδρομους, όμορφες τέντες, που να προωθούνται, είδη βιβλίων. Ένα ας πούμε, κάθε εβδομάδα.
Στα σχολεία, αν υπήρχε μάθημα λογοτεχνίας. Έστω ενημερωτικά, στις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Ή αντί ένα μάθημα να επαναλαμβάνεται πολλές φορές, μες την εβδομάδα, μία ή δύο ώρες, να δίνονταν σε εκπροσώπους εκδοτικών οίκων, ή ως παρουσίαση από πρόσωπα που αγαπάνε το χώρο και γνωρίζουν πολύ περισσότερα, από εγχώρια και ξένη, παραγωγή, λογοτεχνικών κειμένων. Προτείνοντας στα παιδιά και στους έφηβους, τίτλους βιβλίων που αξίζουν. Ώστε εντέλει το χαρτζιλίκι να μην ξοδεύεται στο πρόχειρο φαγητό της καντίνας ή ότι βρίσκει ένα παιδί, στο περίπτερο –μπαίνοντας πιθανόν στον πειρασμό να αγοράσει και τσιγάρα.
Ανάλογες διοργανώσεις, προώθησης της πνευματικής εργασίας, καλό θα ήταν να συμβαίνει σε συλλόγους που αθλούνται τα σημερινά νιάτα. Όχι μόνο κολύμπι, μπάλα, κλπ.
Δεν είναι υποχρέωση του αναγνωστικού κοινού, να ψάξει τι πωλούν οι εκδοτικοί οίκοι, που φορές αμφιβάλλεις, αν έχει γίνει σωστή μετάφραση, ξένων τίτλων. Γρήγορη (όπως οι υπότιτλοι στην τηλεόραση).
Όσοι έχουν όρεξη και χρόνο να ψάξουν κείμενα, ακόμη και σε παλαιοπωλεία όπου ανακαλύπτεις έως και αραχνιασμένες αφίσες, φαντάζομαι ότι σκέφτονται πολύ, προτού επιλέξουν. Αυτό το 1% της ποιότητας επί συνόλου παραγόμενου προϊόντος.
Γράφουμε με αγάπη, επιθυμώντας να διαβαστούν τα έργα μας. Αμφιβάλλοντας ενδιάμεσα, φυσικά, αν τελικά δόθηκε στο μέγιστο δυνατό, η προσοχή που απαιτούσε, κάθε ιστορία. Θεωρώ κρίμα, να μην γνωρίζω την ύπαρξη αξιόλογων κειμένων, και γιατί κανείς δεν με ενημέρωσε; Ποιος αναφέρει, π.χ. την ποίηση του Νικηφόρου Βρεττάκου; Με θεωρώ τυχερό, που συνεχίζω τη μελέτη των πονημάτων του. Μια επεκταμένη μου ανάγκη, να επιθυμώ να διαβάσω επίσης, πονήματα συγγενικών μου, προσώπων. Ας υποστηρίξουμε ο ένας τον άλλο.
Ας δείξουμε ανθρωπιά, έμπρακτα φιλότεχνοι, αναμεταξύ μας, αφού κανείς άλλος, δεν νοιάζεται. Κλίκες παντού.
Προτιμότερο να κλείνεις την τηλεόραση, για να μην καταστρέφεις τον εαυτό σου, προτιμώντας την τέχνη. Κάπως έτσι δημιουργείται έμπρακτα, η ιδέα της κοινωνικότητας. Της διάδοσης της αξίας, μέσω της παρουσίας της τέχνης. Η επιθυμία να ψάξεις την άλλη γνώμη. Κάτι να εμπιστευτείς, σε μια επιδερμική και άτολμη στα αγνά, συναισθήματα, Κοινωνία. Πρέπει να δίνεις μια ευκαιρία σε νέους κονδυλοφόρους και από τα δύο φύλα. Οι σημερινοί ενήλικοι που ασχολούμαστε, λίγο ή πολύ, γνωρίζουμε μερικούς γνωστούς συγγραφείς, περισσότερο δυστυχώς, ξένους. Δυστυχώς βέβαια, υποτιμούμε τα αρχαία κείμενα, αν αντιπαθούμε τη ρίμα. Ή ότι πρέπει να διαβάσουμε ένα μακρόσυρτο ποίημα.
Ας αποκτήσουν πνεύμα συνεργασίας, οι εκδότες, όχι να χαμογελούν άγαρμπα δίπλα σε έναν αξιόλογο, συγγραφέα, σαν παγώνια. Αυτό το χαμόγελο που μετατρέπεται σε ειρωνικό, ακόμη και ως πρώτη συνάντηση στην είσοδο του δικού τους, χώρου. Πιθανόν λόγω καλοπέρασης τους. Ασφάλειας, ότι ποτέ δεν θα μείνουν άνεργοι οι διευθυντάδες με το περίοπτο όνομα.
Ελευθερία του ατόμου είναι να ακούγονται οι απόψεις.
Όχι να απορρίπτονται ιδέες, επειδή θίγουν ορισμένες ομάδες, ατόμων. Όπως λένε, στου κουφού την πόρτα, στου πλούσιου την πόρτα, όσο θέλεις χτύπα. Χαμένος κόπος.
Κυριολεχτικά, μου ανακατεύονται τα άντερα, όταν βλέπω δημοφιλή εκδότη, στην τηλεόραση, δίπλα σε συγγραφέα.
Θετικός, έμπρακτα, δεν μπορεί να είναι, μόνο αυτός που έχει τα πάντα, λυμένα. Αν θεωρείς θετικό να πουλάς ως κείμενο, μόνο τα πρότυπα που διαφημίζει η τηλεόραση. Τα οποία δημιουργούν φοβία, να πλησιάσει το ένα φύλο το άλλο, αφού διαφημίζεται η πονηράδα και μια γενικότερη, πρυστυχιά.

Φτιάξτε επιτέλους, ένα περιοδικό, όπου η κύρια ύλη, θα είναι σχόλια και υποδείξεις, θετικά ή αποτρεπτικά, για βιβλία που έπεσαν στα χέρια τους, δανεικά ή αγόρασαν.

Γεράσιμος Μηνάς 2007