Μια φορά την εβδομάδα

Ζώντας στην εποχή της ασυδοσίας, ως προς την τιμή σε πωλούμενα αγαθά, θα ‘πρεπε εμείς οι απλοί πολίτες, ανά γειτονιές, να δραστηριοποιηθούμε, αναβιώνοντας σε πλατείες ή σε πυλωτές, εκείνο το παλιό σύστημα συναλλαγής: ενόσω δεν υπήρχε νόμισμα. Ο ένας παρήγε π.χ. γάλα, το αντάλλασσε με λάδι ή κάποιο αντικείμενο, που δεν έβρισκες εύκολα, σε χ ψ τόπο. Σε σύγχρονη εκδοχή, ανταλλαγής προϊόντων, εμένα μου φαίνεται, ως η πλέον άμεση λύση σε όποιες ελλείψεις μας. Θα το δούμε, πιστεύω, να ανταλλάσσουν οι άνθρωποι, τα προικιά τους, για χ ψ ποσότητα πετρελαίου θέρμανσης, αν έχουν περισσέψει ή το διαθέτει ο γείτονας. Δε θα το δούμε σε λαϊκές, γιατί εκεί, η επιθυμία κέρδους, είναι τρομακτικά ενθουσιώδης: πιότερη η πώληση: τι μου λες, τώρα; να μου δώσεις κάτι, να πάρεις κάτι άλλο, ως αντάλλαγμα; Που ζεις; Σε κοιτά το στρυφνό πρόσωπο του πωλητή που ο πάγκος του παρίστανε τη βιτρίνα καταστήματος.
Ως γνωστό, διαφορετικά υπολογίζει ο αγοραστής, την αξία ενός πράγματος, και αλλιώς ο πωλητής, που το πιθανότερο, συχνά, να διαθέτει κακή ποιότητα, αγαθών.
Οπότε καλό είναι, ας πούμε κάθε κυριακή ή κάθε δέκα, ημέρες, ξεκινώντας ανά γειτονιά, λίγες ώρες, να μαζεύονται οι περίοικοι, ανταλλάσσοντας γι’ αρχή, είδη ίδιας χρησιμότητας. Π.χ. μια μαμά δίνει τα μωρουδιακά που φύλασσε για 3, 4, χρόνια, λαβαίνοντας δυο παντελόνια για τον άντρα της και κάποιο άλλο ρούχο, για την ίδια. Λέμε τώρα. Η τάδε δίνει 15 από 23 ζευγάρια, παπούτσια, που έκρυβε σε κάποια αλουμινένια ντουλάπα, το πιθανότερο, στο μπαλκόνι, παίρνοντας ως ανταλλαγή, κάτι που συμφωνούν επί τόπου, οι δυο άνθρωποι. Σου λείπει μια κουβέρτα κι ένα ζευγάρι σεντόνια, προσφέρεις το λοιπόν, δυο ή τρία, δίλιτρα μπουκάλια, κρασί, παραγωγής σου. Ας δούμε το δίνω και το παίρνω, φορές, ως πρόσκαιρη κάλυψη μιας ανάγκης, παρά να μας μείνει ως κέρδος, κάτι. Με το συλλογισμό, κατά τη συναλλαγή, πως δεν αποχωριζόμαστε κάτι πολύτιμο. Όλοι εμείς που καλύπτουμε πρόσκαιρες, αγοραστικές, ανάγκες, ψωνίζοντας από τοπικά ψιλικατζίδικα όπου έχουμε πιθανόν, αναπτύξει σχέσεις φιλίας, ας ρίξουμε αυτή τη πρόταση. Άλλοι συμφωνούν με τον/την, ψιλικατζή, να κολλήσουν μια ανακοίνωση στο τζάμι, ας ρίξουν οι πιο τολμηροί, που δεν είναι ρατσιστές, την πρόταση ενός ανιδιοτελούς παζαριού, ως παρουσία, μια φορά την εβδομάδα, στη γειτονιά. Πόσοι άνθρωποι θα επικοινωνήσουν, φιλίες θα δημιουργηθούν, πόσο απλή είναι ή ενδέχεται να είναι, η ζωή και η κοινωνικότητα. Ας φέρουμε στα μέτρα της απλότητας, την κοινωνικότητα. Ας δώσουμε ένα μήνυμα στους φαύλους του κεφαλαίου, πως τα πράγματα, φυσικά, θα οδηγηθούν σε δωρεάν λύσεις. Όλου αυτού που αναλύω, τόση ώρα.
Ως το μόνο ελεύθερο, πλέον, χώρο, κίνησης των πολιτών: οι πυλωτές, ας γίνουν σταγόνες ζωής και προσφοράς, κυρίως συναισθημάτων, που είναι κάτι που κανείς δεν παραδέχεται. Όχι γιατί περιμένουμε να μας φερθούν όπως φανταζόμαστε! αλλά γιατί δεν το εκφράζουμε. Δεν ξέρω. Πολύ σιγουριά έχει πέσει εκεί έξω. Κι είναι αλήθεια, ανησυχητικό.
Πόσα πράγματα έχουμε σπίτι μας, που δεν χρειαζόμαστε. Πόσο καλύτερο θα ήτανε να τα ανταλλάξουμε, παρά να φορτωθεί η χωματερή, ή να ταλαιπωρήσουμε τους εργάτες που μαζεύουν τα σκουπίδια μας, για άλλη μια φορά, με όγκο και βάρος, που καταπονεί την αντοχή της χειρωνακτικής τους, εργασίας. Άλλος δίνει κάποιο πίνακα. Αποχωρίζεσαι μια εγκυκλοπαίδεια. Ορισμένα χειροτεχνήματα σου. Ανακαλύπτεις χαρούμενες συναλλαγές, ανταλλαγές. Κοίτα να δεις που βρήκα ότι χρειαζόμουν: δυο τρία, καλά, βιβλία: προσφέρεις εσύ, κάτι άλλο. Ίσως λίγες ώρες απασχόλησης, φροντίζοντας ένα ηλικιωμένο πρόσωπο που έχει ανάγκη. Άλλος δανείζει για ένα μήνα, το εξοχικό του, και εκτός περιόδου διακοπών. Ίσως απλά το διαθέτει, χωρίς αντάλλαγμα, επικοινωνώντας με πρόσωπο που πιθανόν μπορεί να εμπιστευτεί, κοιτάζοντας τα μάτια, ή λαβαίνοντας περαιτέρω πληροφορίες από το ..κέντρο ενημέρωσης.. τον/την, ψιλικατζή, που όπως και να το κάνουμε, είναι ένας/μία, εξομολογητής/τρια. Θέλεις να δανείσεις την τηλεόραση σου σε πρόσωπο που νοσηλεύεται σε κάποιο νοσοκομείο. Όχι όχι, δεν θέλω αντάλλαγμα. Απλά ευγένεια. Μια κυρία ανακαλύπτει μια ραπτομηχανή που χρειάζεται: είτε διαθέτει ώρες για να καθαρίζει για λίγο καιρό, σκάλες στου ατόμου που επικοινώνησε, ή προσφέρει, μόνη της, κάτι άλλο. Πιθανόν μια αντίκα, έπιπλο.
Ας ξεφύγουμε από τα στενά, εγωιστικά, πλαίσια, του εαυτού μας, κι ας δώσουμε έναν νέο χαρακτήρα σε μια άσχημη πόλη, όπου ο πόνος είναι φανερός. Με τους περισσότερους να κρύβουν την ανησυχία τους, για το ίδιο τους το μέλλον. Ας υπερβούμε το επιφανειακό, παράλληλα με την πλύση εγκεφάλου που χαρίζει αφειδώς, η τηλεόραση και τα πρότυπα τελειότητας, των Μ.Μ.Ε. Ας ξεκινήσει ένα τέτοιο παζάρι, από λίγους. Σιγά σιγά, θα πάρουν θάρρος και άλλοι. Ας ξεχάσουμε για λίγο, πως θα μας εκμεταλλευτούν ή θα μας πλησιάσει κανένας παλιατζής, ας πούμε, κείνη τη στιγμή. Ας αποχαρακτηρίσουμε την αρνητική μας σκέψη, κι ας βαπτιστούμε επιτέλους, άνθρωποι. Δεν νομίζετε πως είναι καιρός;

Γεράσιμος Μηνάς 2007